बुधवार, २५ डिसेंबर, २०१९

सखी मंद झाल्या तारका, सुधीर मोघे

सखी मंद झाल्या तारका, 
आता तरी येशील का ?
मधुरात्र मंथर देखणी, 

आली तशी गेली सुनी
हा प्रहर अंतिम राहिला, 

त्या अर्थ तू देशिल का ?
हृदयात आहे प्रीत अन् 
ओठांत आहे गीत ही
ते प्रेमगाणे छेडणारा, 

सूर तू होशिल का ?
जे जे हवे ते जीवनी, 
ते सर्व आहे लाभले
तरी ही उरे काही उणे, 

तू पूर्तता होशिल का ?
बोलावल्यावाचूनही 
मृत्यू जरी आला इथे
थांबेल तो ही पळभरी, 

पण सांग तू येशिल का ?

सुधीर मोघे

फिरत्या चाकावरती देशी गीतकार - ग. दि. माडगुळकर

फिरत्या चाकावरती देशी
फिरत्या चाकावरती देशी मातीला आकार
विठ्ठला तू वेडा कुंभार

माती पाणी उजेड वारा
तूच मिसळशी सर्व पसारा
आभाळच मग ये आकारा
तुझ्या घटांच्या उतरंडीला नसे अंत ना पार

घटाघटांचे रूप आगळे
प्रत्येकाचे दैव वेगळे
तुझ्याविना ते कोणा न कळे
मुखी कुणाच्या पडते लोणी, कुणा मुखी अंगार

तूच घडविशी तूच फोडीशी
कुरवाळीशी तू तूच तोडीशी
न काळे यातून काय जोडीशी
देसी डोळे परी निर्मिसी तयांपुढे अंधार

तू वेडा कुंभार विठ्ठला
तू वेडा कुंभार



गीतकार - ग. दि. माडगुळकर

देव जरी मज कधी भेटला, पी. सावळाराम,


देव जरी मज कधी भेटला, 
माग हवे ते माग म्हणाला
म्हणेन प्रभू रे माझे सारे 

जीवन देई मम बाळाला
कृष्णा गोदा स्नान घालु दे, 
रखुमाबाई तीट लावु दे
ज्ञानेशाची गाऊन ओवी 

मुक्ताई निजवु दे तुजला
शिवरायाच्या मागीन शौर्या, 
कर्णाच्या घेईन औदार्या
ध्रुव-चिलयाच्या अभंग प्रेमा 

लाभु दे चिमण्या राजाला

 पी. सावळाराम,

हसले आधी कुणी ------------ पी. सावळाराम



हसले आधी कुणी? तू का मी?
सहज तुला मी रे सख्या पाहिले
तू बघता मी ग तुला पाहिले
त्या पाहण्याचे वेड लागता
त्या वेडाचा तू अर्थ सांगता
हसले आधी कुणी? तू का मी?

अवचित तुझी रे भेटची होता
पदर सावरी ढळला नसता
बिजलीपरी मी निघुनी जाता
मागे वळुनी तू हळूच पाहता
हसले आधी कुणी? तू का मी?
नाही भेटले बळेची तुजला
कळले सखये जेव्हा मजला
परस्परांवरी रुसता-फुगता
जवळ येऊनी दूरची सरता
हसले आधी कुणी? तू का मी?


 पी. सावळाराम

सोमवार, ९ डिसेंबर, २०१९

देणाऱ्याचे हात हजारो दुबळी माझी झोळी :==== ग.दि.मा.

पोटापुरता पसा पाहिजे नको पिकाया पोळी,
देणाऱ्याचे हात हजारो दुबळी माझी झोळी,||धृ||

हवास तितका पाडी पाऊस देवा वेळोवेळी,
चोचीपुरता देवो दाणा माय माउली काळी,

एक वीतिच्या वितेस पुरते तळ हाताची थाळी,
देणाऱ्याचे हात हजारो दुबळी माझी झोळी,||१

महाल गाद्या नकोत नाथा माथ्यावर दे छाया,
गरजेपुरती देई वसने जतन कराया काया,

गोठविनारा नको कडाका नको उन्हाचि होळी,
देणाऱ्याचे हात हजारो दुबळी माझी झोळी..||२

होते तितुके देइ याहुन हट्ट नसे गा माझा,
सौख्य देइ वा दुःख ईश्वरा रंक करि वा राजा

अपुरेपण हि ना लगे,.... ना लागे पस्तावाचि पाळि
देणाऱ्याचे हात हजारो दुबळी माझी झोळी. ||३


 ग.दि.मा.

ऐन दुपारी, यमुनातीरी,गीत - ग. दि. माडगूळकर


 ऐन दुपारी, यमुनातीरी, 

खोडी कुणी काढली
बाई माझी करंगळी मोडली

जळी वाकुन मी घट भरताना
कुठुन अचानक आला कान्हा
गुपचुप येऊनी पाठीमागुनी, 

माझी वेणी ओढली
समोर ठाके उभा आडवा
हातच धरला माझा उजवा
मीही चिडले, इरेस पडले, 

वनमाला तोडली

 गीत - ग. दि. माडगूळकर

डोळ्यांत सांजवेळी ..मंगेश पाडगांवकर


डोळ्यांत सांजवेळी
आणूनकोस पाणी
त्या दूरच्यादिव्यांना 
सांगू नकोकहाणी

कामांत गुंतलेले
असतीलहात दोन्ही
तेव्हा नको म्हणू तू
माझी उदास गाणी

वाटेवरी खुणेच्या शोधू
नको फुले ती
ना ठेविते फुलांची
मातीइथे निशाणी

कळणार हाय नाही
दुनियातुला मला ही
मी पापण्यांत माझ्या
हीझाकिली विराणी

 .मंगेश पाडगांवकर

मी कशाला आरशात पाहु ग ...ऋषि राज


मी कशाला आरशात पाहु ग
मी कशाला बंधनात राहु ग
मीच माझा रुपाची राणी ग
वारा भारी खट्याळ
असा वाहे झुळझुळ
उडवी बटा कशा
ग बाई ,आवरू तरी कशा
वैरी ,झोंबे असा अंगा
कशी साहू ग
मी कशाला आरशात पाहु ग
झाडवेली जोडीने
बघतात निरखून
माझ्याकडे कशा
ग बाई ,जीव हो वेडापिसा
वाटे ,जावे तसे निघुन
कशी जाऊ ग
मी कशाला आरशात पाहु ग
प्राजकताच्या छायेत
फुलांची ही बरसात
भिजले तयात मी
ग सुख हे ,अथांग कि
गाने ,उसळे देहात
कशी गऊ ग
मी कशाला आरशात पाहु ग
मी कशाला बंधनात राहु ग
मीच माझा रुपाची राणी ग


ऋषि राज

शनिवार, ७ डिसेंबर, २०१९

सजणा, का धरिला परदेस ----- गीतकार : शांता शेळके,

 
सजणा, का धरिला परदेस

श्रावण वैरी बरसे झिरमिर
चैन पडेना जीवा क्षणभर
जाऊ कोठे, राहू कैसी, 

घेऊ जोगिणवेष 

रंग न उरला गाली ओठी
भरती आसू काजळकाठी
शृंगाराचा साज उतरला, 

मुक्त विखुरले केश

गीतकार : शांता शेळके,

भन्नाट रानवारा ====सुधीर मोघे,

भन्नाट रानवारा
मस्तीत शीळ घाली
रानंच्या पाखरांची
रानात भेट झाली

येकाच रानामंदी
वाढलो येका ठायी
पुराण्या वळखीला
ज्वानीची नवलाई
मनीची खूणगाठ
लगीन गाठ झाली

रानाचा हिरवा शालू
आकाश नीळा शेला
हवेच्या कुपीमंदी
मातीचा वास ओला
बाशिंग डहाळीचं,
वेलींच्या मुंडावळी

पानांची गच्च जाळी
काळोख दाट झाला
काळोख गंधाळला
काळोख तेजाळला
झुलती काळोखात
गाण्याच्या दोन ओळी

गीतकार : सुधीर मोघे,

मन मनास उमगत नाही-------सुधीर मोघे


मन मनास उमगत नाही
आधार कसा शोधावा !
स्वप्नातिल पदर धुक्याचा
हातास कसा लागावा?

मन थेंबांचे आकाश
लाटांनी सावरलेले
मन नक्षत्रांचे रान
अवकाशी अवघडलेले

मन गरगरते आवर्त
मन रानभूल, मन चकवा
मन काळोखाची गुंफा
मन तेजाचे राऊळ

मन सैतानाचा हात
मन देवाचे पाऊल
दुबळ्या गळक्या झोळीत
हा सूर्य कसा झेलावा ?

चेहरा-मोहरा ह्याचा
कुणी कधी पाहिला नाही
धनि अस्तित्वाचा तरिही
ह्याच्याविण दुसरा नाही
ह्या अनोळखी नात्याचा
कुणी कसा भरवसा द्यावा ?


 सुधीर मोघे

लपविलास तू हिरवा चाफा,


लपविलास तू हिरवा चाफा
सुगंध त्याचा छपेल का ?
प्रीत लपवुनी लपेल का ?
जवळ मने पण दूर शरीरे
नयन लाजरे, चेहरे हसरे
लपविलेस तू जाणून सारे
रंग गालिचा छपेल का ?
क्षणात हसणे, क्षणात रुसणे
उन्हात पाउस, पुढे चांदणे
हे प्रणयाचे देणे-घेणे
घडल्यावाचुन चुकेल का ?
पुरे बहाणे गंभिर होणे
चोरा, तुझिया मनी चांदणे
चोरहि जाणे, चंद्रहि जाणे
केली चोरी छपेल का ?

मान वेळावुनी धुंद बोलू नको == मंगेश पाडगावकर


मान वेळावुनी धुंद बोलू नको
चालताना अशी वीज तोलू नको
ऐक माझे जरा, हट्ट नाही खरा
दृष्ट लागेल ग दृष्ट लागेल ग

आज वारा बने रेशमाचा झुला
ही खुशीची हवा साद घाली तुला
मोर सारे तुझे, हे पिसारे तुझे
रूप पाहून हे चंद्र भागेल ग

पाहणे हे तुझे चांदण्याची सुरी
हाय मी झेलली आज माझ्या उरी
लाट मोठी फुटे, शीड माझे कुठे ?
ही दिशा कोणती ? कोण सांगेल ग ?


   मंगेश पाडगावकर

लाजून हासणे अन् हासून

लाजून हासणे अन् हासून हे पहाणे
मी ओळखून आहे सारे तुझे बहाणे


डोळ्यांस पापण्यांचा
का सांग भार व्हावा?
मिटताच पापण्या अन् का
चंद्रही दिसावा?
हे प्रश्न जीवघेणे हरती
जिथे शहाणे' ........     मी ओळखून

हाती धनुष्य ज्याच्या
त्याला कसे कळावे?
हृदयात बाण ज्याच्या
त्यालाच दुःख ठावे!
तिरपा कटाक्ष भोळा,
आम्ही इथे दिवाणे........  मी ओळखून




जाता समोरुनी तू उगवे
टपोर तारा
देशातुनी फुलांच्या
आणी सुगंध वारा
रात्रीस चांदण्याचे
सुचते सुरेल गाणे--------  मी ओळखून

रविवार, २० ऑक्टोबर, २०१९

लेझिम - श्री श्रीधर बाळकृष्ण रानडे


लेझिम चाले जोरात


दिवस सुगीचे सुरु जाहले,  
ओला चारा बैल माजले,
शेतकरी मन प्रसन्न जाहले...,  
छनझुन खळझण झिनखळ छिनझुन,
लेझिम चाले जोरात !

चौघांनी वर पाय ऊचलले,  
सिंहासनिं त्या ऊभे राहिले,
शाहिर दोघे ते डफ वाले...,  
ट्पढुम, ढुमढुम, डफ तो बोले..
लेझिम चाले जोरात !

दिवटी फुरफुर करू लागली,  
पटक्यांची वर टोंके डूलली,
रांग खेळण्या सज्ज जाहली,  
छनखळ झुणझिन, ढुमढुम पटढुम् ,
लेझिम चाले जोरात !

भरभर डफ तो बोले घुमुनीं,  
लेझिम चाले मंड्ल धरुनी,
बाजुस-मागें, पुढे वाकुनी...,  
झणछीन खळखळ, झिनखळ झिनखळ,
लेझिम चाले जोरात !

डफ तो बोले-लेझिम चाले
वेळेचे त्या भान न ऊरले,
नाद भराने धुंध नाचले...,  
छनझुन खळझण झिनखळ छिनझुन,
लेझिम गुंगे नादात् !

सिंहासन ते डुलु लागले,  
शाहिर वरती नाचू लागले,
गरगर फिरले लेझिमवाले...
 छनछन खळखळ, झणझण छनछन,
लेझिम गुंगे नादात् !

दिनभर शेती श्रमूनी खपले,  
रात्री साठी लेझीम चाले,
गवई न लगे, सतारवाले...,  
छनखळ झुणझिन,रात्र संपली नादात्
लेझिम चाले जोरात् !

पहाट झाली - तारा थकल्या,  
डफवाला तो चंद्र ऊतरला,
परी न थकला लेझिम मेळां...,  
छनखळ झुणझिन, लेझिम खाली...
चला जाऊया शेतात् !  
चला जाऊया शेतात् !!

-
श्री श्रीधर बाळकृष्ण रानडे

चांभार


झाडाखाली बघुनी सावली बसतो चांभार |  
ठाऊक मजला आहे त्याचा सर्व कारभार ||

आरी घेऊन देई शिवुनी जोडे तुटलेले |  
टाच सांधणे नाल जोडणे सर्वकाळ चाले ||

रापी याची लखलख करीत चराचरा चाले |  
धूर विडीचा मधून केव्हा खुशालीत बोले ||

वेळ मिळीतो शिवीत राही  नवा बूट काही |  
विकेल तेव्हा मिळेल पैसा मनात हर्ष आहे||

पोचे येउन जुने झाले डबके पाण्याचे |  
तेच परंतू सोबत करते प्रामाणिक कसे ||

केस पांढरे जरी जाहले हाथ चालतात | 
 तुटलेले पायतान कोणाचे नेत्र शोधतात ||

धंदा याचा पायतानाचा जरी | 
 नवे पायतान कधी न घातले याने पायात ||

रविवार, ३ फेब्रुवारी, २०१९

मग माझा जीव तुझ्या वाटेवर वणवणेल!--सुरेश भट,


मग माझा जीव तुझ्या वाटेवर वणवणेल!

मग माझा जीव तुझ्या वाटेवर वणवणेल!
अन् माझी हाक तुझ्या अंतरात हुरहुरेल!

मी फिरेन दूर दूर
तुझिया स्वप्नांत चूर;
तिकडे पाऊल तुझे उंबऱ्यात अडखळेल!

विसरशील सर्व सर्व
अपुले रोमांचपर्व
पण माझे नाव तुझ्या ओठांवर हुळहुळेल!

सहज कधी तू घरात
लावशील सांजवात;
माझेही मन तिथेच ज्योतीसह थरथरेल!

जेव्हा तू नाहशील,
दर्पणात पाहशील,
माझे अस्तित्व तुझ्या आसपास दरवळेल!

जेव्हा रात्री कुशीत
माझे घेशील गीत,
माझे तारुण्य तुझ्या गात्रांतून गुणगुणेल!

मग सुटेल मंद मंद
वासंतिक पवन धुद;
माझे आयुष्य तुझ्या अंगणात टपटपेल

माझे मन तूझे झाले---संजीवनी बोकील


माझे मन तूझे झाले
तुझे मन माझे झाले
माझे प्राण तूझे प्राण
उरले ना वेगळाले ॥

मला लागे तुझी आस
तुला जडे माझा ध्यास
तुला मला चोहीकडे
माझे तूझे होती भास ॥

माझ्यातून तू वाहसी
तुझ्यातही मी पाहसी
तूझ्यामाझ्यातले सारे
गुज माझ्यातुझ्यापाशी ॥

तुझी माझी पटे खूण
तुझी माझी हीच धून
तूझे प्राण माझे प्राण
माझे मन तूझे मन ॥

ओढ - संजीवनी बोकील


दाराशी पोरकं
गोजिरं बाळ
रडत असावं
तसं अनौरस सुख
अनेकदा येतं आयुष्यात...
उचलावं तर
ते आपलं नसल्याचं भय
अन
पाठ फिरवावी तर
त्याच्या मोहमुठीत
अडकलेला पदर...